“Ούτε μια σταγόνα νερού στη θάλασσα”: Πολιτικές διαχείρισης του νερού στην Κύπρο κατά τον 20ό αιώνα και τα οικονομικά και κοινωνικά τους συμφραζόμενα (Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία)
Δήμητρα Ζαννέτου
Περίληψη:
Οι υδάτινοι πόροι της Κύπρου υπήρξαν αποκλειστικά αυτόχθονες και περιορισμένοι, ενώ επιπλέον εξαρτιόνταν από αστάθμητους παράγοντες. Οι αρμόδιες αρχές αλλά και οι πολίτες ήταν αναγκασμένοι να αντιμετωπίζουν διαχρονικά το υδατικό πρόβλημα και να εφαρμόζουν ολοκληρωμένες πολιτικές διαχείρισης των υδάτων ώστε να διασφαλίσουν την ύπαρξή τους στο πέρασμα του χρόνου.
Δεδομένης της αξίας και της πολυδιάστατης σημασίας που έχει το νερό για τον άνθρωπο, τα θέματα διαχείρισής του αποκτούν τεράστια σημασία τόσο για την βιολογική επιβίωσή του όσο και για την χάραξη διεθνών στρατηγικών πολιτικών. Η λήψη κατάλληλων μέτρων διαχείρισης και η εφαρμογή πολιτικών που σχετίζονταν με τους υδάτινους πόρους και την αξιοποίησή τους αποτέλεσε ζήτημα που μέχρι και σήμερα συνεχίζει να απασχολεί και να προβληματίζει πολλές χώρες, μια εκ των οποίων και η Κύπρος.
Κύριος στόχος αυτής της εργασίας είναι να εξεταστούν οι πολιτικές που ανέπτυξαν οι εκάστοτε ιθύνοντες κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα στο νησί και μέσω αυτών να διαφανούν τόσο το οικονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνονταν οι αποφάσεις όσο και οι επιπτώσεις που αυτές είχαν στην τοπική κοινωνία. Επίσης, θα εξεταστεί κατά πόσο οι πολιτικές αυτές υπήρξαν αντάξιες των προσδοκιών- των αρμόδιων που τις εισηγήθηκαν αλλά και των επηρεαζόμενων πολιτών- ή προκάλεσαν επιπλέον περιπλοκές στο ήδη προβληματικό υδατικό ισοζύγιο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης καταδεικνύουν πως το υδατικό πρόβλημα διαγνώστηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες μετά το 1960 και αναζητήθηκαν άμεσα λύσεις. Αξιοποιώντας την βοήθεια διεθνών οργανισμών προώθησαν σχέδια αξιολόγησης των υδάτινων πόρων και στη συνέχεια προχώρησαν στην εφαρμογή μακροπρόθεσμου προγράμματος με το σύνθημα “Ούτε μια σταγόνα νερού στη θάλασσα”.
Παρά το αξιόλογο έργο που επιτελέστηκε, στο νησί ποτέ δεν εφαρμόστηκε ενιαία και ολοκληρωμένη πολιτική επί των υδάτων. Γίνονταν ως επί το πλείστον ενέργειες για να αντιμετωπιστεί μέρος του ζητήματος και όχι η ολότητά του με στόχο την αύξηση του υδατικού εισοδήματος. Η διαχείριση των υδατικών πόρων του νησιού αρκετές φορές δεν ήταν αξιοκρατική, καθότι αναμιγνύονταν ιδιώτες, κοινοτικά συμβούλια, ομάδες πίεσης, και κρατικοί και εκκλησιαστικοί παράγοντες, οι οποίοι παρεμπόδιζαν την εφαρμογή ορισμένων πολιτικών που θα εξασφάλιζαν την αειφορική χρήση του νερού αφού αποτελούσαν τροχοπέδη στα δικά τους συμφέροντα.
| Τριμελής Επιτροπή: |
Βασιλική Σειρηνίδου (Επιβλέπουσα), Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α. Ίκαρος Μαντούβαλος, Επίκουρος Καθηγητής, Τ.Ε.Ε.Π.Η., Δ.Π.Θ. Αναστασία Δημητρίου, Καθηγήτρια, Τ.Ε.Ε.Π.Η., Δ.Π.Θ. |
| Λέξεις-κλειδιά: | υδατικό ισοζύγιο, υδατικό έλλειμμα, πολιτικές διαχείρισης |
| ΠΜΣ: | Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία |
| Έτος ολοκλήρωσης: | 2018 |
| Σελίδα Αποθετηρίου Δ.Π.Θ. |
https://repo.lib.duth.gr/jspui/handle/123456789/11029 |
Σημείωση: Περιεχόμενο για τη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία είναι διαθέσιμο στο Αποθετήριο του Δ.Π.Θ. στην ελληνική και αγγλική γλώσσα αξιοποιώντας τον ανωτέρω υπερσύνδεσμο. Περιεχόμενο στην αγγλική γλώσσα για τη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία δεν είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του Τμήματος. Στον ιστότοπο του Τμήματος είναι διαθέσιμη στην αγγλική γλώσσα η λίστα των τίτλων των μεταπτυχιακών διπλωματικών εργασιών που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ΠΜΣ με υπερσυνδέσμους προς τις σχετικές ιστοσελίδες του Αποθετηρίου του ΔΠΘ.