Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) «Επιστήμες της Αγωγής: Καινοτόµες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις σε Πολυπολιτισµικά Εκπαιδευτικά Περιβάλλοντα»
K1. Εθνοπολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες στην εκπαίδευση
Στο πλαίσιο του μαθήματος γίνεται προσπάθεια αρχικά να προσεγγιστούν οι έννοιες του έθνους και του εθνικισμού. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται ως επί το πλείστον οι θεωρίες για τον εθνικισμό, η σημασία του ευρωπαϊκού διαφωτισμού στη διαμόρφωση της ιδέας του έθνους η φύση και η πορεία συγκρότησης της εθνικής ταυτότητας στις νεωτερικές κοινωνίες της Ευρώπης. Στη συνέχεια διερευνάται η ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα (19ος – αρχές 20ού αι.), σε συνάρτηση με την εκάστοτε κρατική πολιτική απέναντι στις μειονότητες. Η διερεύνηση του ειδικού ρόλου της εκπαίδευσης στην έκβαση των εθνικών συγκρούσεων στα Βαλκάνια αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ συνθήκη για την κατανόηση του βαρύνοντος ρόλου που έπαιξε ο εκπαιδευτικός μηχανισμός στα πλαίσια του εθνικού κράτους και των εθνικών διεκδικήσεων.
Στη συνέχεια, εξετάζεται, από κοινωνιολογική οπτική, η ιδιαίτερη συμβολή της εκπαίδευσης στη συγκρότηση και αναπαραγωγή των κοινωνικών ιεραρχιών και ανισοτήτων. Αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο ο εκπαιδευτικός θεσμός χειρίζεται τις διαφορές του μαθητικού πληθυσμού ως προς την εθνοπολιτισμική υπαγωγή και την κοινωνική τάξη, δύο βασικές παραμέτρους που καθορίζουν τη σχέση των κοινωνικών υποκειμένων με την εκπαίδευση.
Τέλος, μετά από μια εκτενή αναφορά στον πολιτισμό ως αξιακό σύστημα, στον τρόπο που δομούνται οι ταυτότητες και στο ζήτημα της ετερότητας, η συζήτηση επικεντρώνεται στις πεποιθήσεις που φαίνεται να υπάρχουν αναφορικά με τον πολιτισμικά διαφορετικό μαθητή και το πως αυτές επηρεάζουν τόσο την εκπαιδευτική πολιτική όσο και τη διδακτική πρακτική. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα προτάγματα της εκπαίδευσης και στο πως αυτά τροποποιούνται κατά τη μετάβαση από νεωτερικότητα στη μετανεωτερικότητα.